توضیحات: دسته: اخبار هنری; منتشر شده در 16 مرداد 1396; نوشته شده توسط پایگاه هنری نقطه الف

به گزارش «نقطه الف» نمایشگاه آثار هنرمند فقید مرحوم فرامرز پیلارام روز جمعه 20 مرداد 1396 از ساعت 16 تا 20 در گالری فردا گشایش خواهد یافت.

این نمایشگاه آثار طراحی و نقاشی این هنرمند بزرگ کشورمان بعد از 45 سال به نمایش در خواهد آمد.

درباره او:

فرامرز پیلارام (1316 - 1362 شمسی) نقاش و خوشنویس معاصر ایرانی بود. وی از پیشگامان مکتب سقاخانه و خطنقاشی در ایران است.

ستعداد وی در نقاشی و تمایلش به ادامه آن باعث شد که پس از پایان دوران دبستان، به هنرستان هنرهای زیبای پسران راه یابد.

در این هنرستان تحت نظر استادانی چون محسن وزیری، شکوه ریاضی و اصغر محمدی، نقاشی می‌آموخت. در زمینة مینیاتور محمود فرشچیان، عباس معیّری و مقیمی ‌آموزشگری می‌کردند.

پیلارام همواره در پی به تصویر کشیدن نمادهای اصیل ایرانی بود. در کارهای اولیه اش مُهرهایی را که در قدیم به جای امضا از آن استفاده می کردند، بزرگ نمایی کرد و زمینه ای کتیبه گونه به وجود آورد و در آن نمادهای مذهبی، مانند عَلَم و پنجه، را با اشکال هندسی درآمیخت. او با علاقه و توجه به هنرهای سنّتی ایرانی، نظیر کاشیکاری و در مسیر یافتن راههای نو برای «ترکیب بندی »‌های جدید، و دریافت این مطلب که خط فارسی، بویژه نستعلیق، در تلفیق با نقاشی ویژگی ممتازی به تابلوها می بخشد، به آموختن خطاطی در انجمن خوشنویسان پرداخت و سپس مدتی در آنجا تدریس کرد. از آن پس، خط دستمایه اصلی آثار او شد. ازینرو می توان او را از پیشگامان نقاشیخط در ایران دانست .

در سال 1341 پیلارام و تنی چند از هنرمندان دیگر مکتب سقاخانه را - که شیوه ای اصیل و بر پایه اعتقادات و نمادهای مذهبی و ایرانی بود - در نقاشی و مجسمه سازی بنیان نهادند. او در سومین و چهارمین دو سالانه تهران ( 1343 ش ، 1345 ش ) شرکت کرد و برنده مدال شد. پس از آن کارهای او و دیگر هنرمندان مکتب سقّاخانه به دوسالانه ونیز فرستاده شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت . موزه هنرهای مدرن نیویورک هم یکی از آثار او و آثار چند تن دیگر از هنرمندان این مکتب را خریداری کرد.

پیلارام در نمایشگاههای متعدد دیگری نیز شرکت کرد. از جمله دو نمایشگاه مستقل در تالار فرهنگ (1342 ش )، نمایشگاه هنر معاصر ایران در موناکو (1343 ش ) و نمایشگاه هنر معاصر ایران در امریکا (1347 ش ) و چندین مدال و جایزه گرفت.

پیلارام در 1353سال با هنرمندانی چون مرتضی ممیز، مارکو گریگوریان و چند تن دیگر، «گروه آزاد» را تشکیل داد. این گروه چهار سال فعالیت داشت و چندین نمایشگاه از آثار نقاشان ایرانی در شهرهای مختلف دنیا برپا کرد.

پیلارام به تدریس نیز علاقه مند بود، از این رو از سال 1351 تا 1359 با سمت استادیار در دانشکده معماری دانشگاه علم و صنعت به تدریس طراحی پرداخت.

دو سال پس از انقلاب به بهانه پاکسازی عناصر طاغوت از دانشگاه، او را اخراج می‌کنند و نقش او را خط می‌زنند. آنها می‌گویند که او هنرمندی است که دو دهه برای حکومت رو به انحلال پهلوی در عرصه هنر جهانی افتخار آورده بود. بیکار شد! جز زیبایی و هنر، خداوند هیچ به فرامرز پیلارام نداده بود و جنگ با نخستین شلیک، این دو را از انسان می‌گرفت. بیکاری، اَنگ اخراج و تنهایی او را به کام مرگ فرستاد. شهریور سال 1362 در محمودآباد شمال، در خودرویی از بستگان، این بزرگمرد هنر ایران دار فانی را وداع گفت.

استیتمت نمایشگاه:

پیلارام، طرحی نو

همیشه نام برخی از هنرمندان بر تارک آسمان هنر تابنده خواهد ماند. هنرمندانی که دیر یا زود از میان ما می‌روند ولی هنرشان زنده و پویا مانده است. از میان این خیل اندک هنرمندان واقعی پیلارام هم خودش و هم آثارش رنگ و بویی دیگر داشت. هنرمندی که با کاربرد خط در نقاشی، به خطاطی شکل نوینی بخشید و آن را از چارچوبهای سنّتی خارج ساخت ولی به هنری که ایرانی بودنش غیرقابل انکار است هم کمک بسزایی کرد.

او با تنی چند از همفکرانش در سال‌هایی که هنرهای اصیل ایرانی در مقابل موج نوگرایی قرار گرفته بود قدعلم کردند و مکتبی را پایه نهادند که بعدها سقاخانه‌ای لقب گرفت و تا اکنون نیز آبشخورگاه هنرمندان بعد از خود بوده است. آثار پیلارام تابلوهای با ساختاری محکم است که خط در آنها با تکیه بر هنرهای سنّتی حرکاتی آهنگین دارد. آهنگ خطوط در کارهای او با تکرار یک حرف به وجود می آید و حس حرکتِ بصری را به بیننده القا می کند. ادغام خطوط سیاه و ضخیم و سفید و نازک و ترکیب آنها با عنصر خط در آثار او نوعی وحدت به وجود می آورد.

و اما آثار حاضر در این نمایشگاه به بعد دیگر شخصیت هنری این بزرگمرد هنر ایران پرداخته و نشان داده است که این هنرمند آنقدر در طراحی تبحر داشته که زمینه ساز خلق آثارش در مکتب سقاخانه ای بوده است. او به قطع یقین مثالی کامل برای این جریان است که تا طراحی درست نباشد نمی‌توان اثری خلق کرد که ارزش هنری داشته باشد.

علاقه مندان جهت بازدید از این نمایشگاه می توانند تا 26 مرداد از ساعت 16 تا 20 به نشانی: تهران، خیابان کریمخان زند، زیرپل کریم‌خان، خیابان حسینی، کوچه اعرابی6، پلاک2، واحد2، گالری فردا مراجعه نمایند.